Όποιος πιστεύει ότι τα μνημόσυνα γίνονται για τους νεκρούς,
κάνουν λάθος. Αυτοί βρίσκονται πλέον στα
χέρια του Θεού και έχουν ήδη κριθεί. Τα μνημόσυνα έχουν αξία για τους
ζωντανούς, για να κρατάνε ζωντανή την μνήμη των νεκρών και να θυμίζουν τους
θυμίζουν τα ανοιχτά χρέη που έχουν με την Ιστορία. Τι περισσότερο είναι τα
μνημόσυνα από μια προβολή από έργα και ημέρες του παρελθόντος στο παρόν, προς
τι όμως, όλα αυτά; Μα για να καθορίσουν – σε ένα βαθμό – και το μέλλον.
Ενενήντα χρόνια τώρα χορτάσαμε μνημόσυνα για την μεγάλη
τραγωδία του Ελληνισμού της Μ. Ασίας και της Ανατολικής Θράκης και την
αιματοβαμμένη έξοδο από τις πατρογονικές εστίες, ε και; Τι έγινε από εκεί και
πέρα, διορθώσαμε κάτι, αλλάξαμε κάτι για να μην επαναληφθεί η εθνική τραγωδία;
Μετά το 1928 και αφού είχαν κλείσει όπως – όπως οι μεγάλες πηγές του πολέμου,
τέθηκε ως νέα Μεγάλη Ιδέα του έθνους η Εθνική Ανασυγκρότηση, η διαμόρφωση δηλαδή μια κρατικής οντότητας που να μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών της. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, την οποία ακολούθησαν με τον δικό τους τρόπο όλες οι προπολεμικές και οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις εκπονήθηκαν διάφορα προγράμματα για την παιδεία, την υγεία, τις υποδομές κ.λ.π. Ποιο είναι το αποτέλεσμα τόσες δεκαετίες μετά; Νέες εθνικές τραγωδίες, όπως το ’55 στην Πόλη και στην Κύπρο το ’74 και μια μεγάλη εθνική καταστροφή με την χρεωκοπία του 2011. Σήμερα, με μια οικονομία σμπαράλια, με ένα κρατικό μηχανισμό αποδιοργανωμένο, με τους εκατομμύρια πολιτών να διαβιούν με εισόδημα κάτω από τα όρια της φτώχειας, με το μεταναστευτικό κύμα προς άλλες χώρες να διογκώνεται, σε τι διαφέρουμε από μια χώρα που μόλις βγήκε από τον πόλεμο; Σε ελάχιστα. Τουλάχιστον η ψυχολογία της κοινωνίας είναι αυτής της ήττας και μάλιστα μιας ήττας ντροπιαστικής.
Στην εθνική καταστροφή του 1922 η δικαιοσύνη λειτούργησε και
έγινε η δίκη των 6 που στην συνέχεια στήθηκαν οι πρωταίτιοι στο εκτελεστικό απόσπασμα, την καταστροφή της
Κύπρου ακολούθησε η δίκη της Χούντας όπου και τότε κάποιοι καταδικάστηκαν σε
ισόβια. Σήμερα πως θα κλείσει αυτός ο κύκλος; Το να πάνε κάποιοι φυλακή δεν
λέει και τίποτα, αν όμως δημευθούν οι περιουσίες όσων πλούτισαν παράνομα και
υποχρεωθούν να ζήσουν με εισόδημα 1.000 € το μήνα – για να μην πούμε 550 € – είναι
μια καλή καταδίκη για παραδειγματισμό και συμμόρφωση. Όπως λέει και ο κ.
Πάγκαλος «όλοι μαζί τα φάγαμε», ναι αλλά όλοι μαζί δεν κλέψαμε, το ζητούμενο
λοιπόν τώρα δεν μπορεί να είναι ποιοι έφαγαν αλλά ποιοι έκλεψαν.
Θεόδωρος Α. Σπανέλης
