Δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει ή διαβάσει για το
συγγραφικό πόνημα της Γιάννας Αγγελοπούλου – Δασκαλάκη. Σίγουρα είστε
προϊδεασμένοι για το δράμα που περιγράφει ότι έζησε πριν, κατά την διάρκεια και
μετά, τους Ολυμπιακούς Αγώνες η «σιδηρά κυρία». Δεν θα σταθούμε σε λεπτομέρειες
ούτε το πόσο κουράστηκε, ούτε το πόσο πόνεσε από την απονιά των πολιτικών, ούτε
στο πόσα ξοδεύτηκε – κάπου αναφέρεται σε 15.000.000 εκ. ευρώ που βγήκαν από το
πορτοφόλι του συζύγου της – αλλά και ούτε πόσες ελπίδες είχε που διαψεύστηκαν.
Θα σταθούμε όμως στην τραγική συγκυρία ότι τις ημέρες που κορυφώθηκε η συζήτηση
γι’ αυτό το βιβλίο η Αθήνα θύμιζε Βενετία… ή για να είμαστε πιο ακριβείς στις
περιγραφές μας θύμιζε και θυμίζει πόλη του Μπαγκλαντές απ’ όπου απουσιάζουν οι
στοιχειώδεις υποδομές απορροής των υδάτων.
Δεν ξέρω αν πρέπει να οφείλουμε ευγνωμοσύνη, σε όσους είχαν
την έμπνευση της διεκδίκησης και της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων της
Αθήνας καθώς συνέβαλαν τα μέγιστα να φτάσουμε πιο γρήγορα στο ξέσπασμα της
κρίσης και στο σκάσιμο της νεοελληνικής φούσκας
ή αν θα πρέπει να τους χρεώσουμε για το γεγονός ότι αυτή η διοργάνωση
αποτέλεσε μνημείο του νεώτερου μεγαλοϊδεατισμού που οδήγησε στην πανωλεθρία που
ζούμε σήμερα. Δεν το έχουμε ίσως καταλάβει ακόμη γιατί ζούμε μέσα στα γεγονότα
της κατάρρευσης. Μόνο μετά από χρόνια και αφού υπάρχει ο αναγκαίος ιστορικός
χρόνος που θα προσφέρει καλύτερη θέαση, θα μπορέσουμε να εκτιμήσουμε το κόστος
αυτής της διοργάνωσης. Γιατί δεν είναι μόνο τα 8 – 10 δισ. ευρώ - αν δεν είναι
και παραπάνω – που ξοδεύτηκαν για κτήρια κουφάρια, είναι το γεγονός ότι
επενδύθηκαν χρήματα, κόπος και χρόνος που λεηλατήθηκαν από άλλες παραγωγικές
δραστηριότητες που θα μπορούσαν να υπάρχουν στην Ελλάδα, αν υπήρχε βέβαια μια
άλλη πολιτική σκέψη και δράση. Αν σήμερα υπήρχε η περιφερειακή ανάπτυξη - αυτή
χίμαιρα που παραμένει ζητούμενο-, ίσως η Αθήνα να ήταν μια ανθρώπινη πόλη που
θα άξιζε να ζεις και δεν θα ήταν ένα απέραντο χωνευτήρι ψυχών.
Δεν θα μπορούσε όμως να γίνει και διαφορετικά. Το πολιτικό
και οικονομικό σύστημα για να λειτουργήσει θέλει πόλεις σαν την Αθήνα,
υδροκέφαλες, γραφειοκρατικές και παρασιτικές. Αν δεν σπάσει αυτό το απόστημα
δεν θα φανεί ούτε η οδός της εξόδου από την κρίση. Γι’ αυτό αν χρωστάμε κάτι
στην κ. Γιάννα αυτό δεν είναι η «προσφορά» της στους αγώνες, αλλά ότι δέκα
χρόνια μετά μας θύμισε – μεσούσης της κρίσης - τις αιτίες του ελληνικού
δράματος που ζούμε όλοι. Έστω και έτσι είναι χρήσιμη.
Θεόδωρος Α. Σπανέλης
