Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Εκατό χρόνια πριν, εκατό χρόνια μετά…


Του χρόνου τέτοιες ημέρες – Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος – θα γιορτάζει η Καβάλα τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της, από τους Βουλγάρους, αλλά ουσιαστικά από τους Οθωμανούς. Θα μπορούσαν  λοιπόν οι εορτασμοί αυτοί να έχουν  – φυσικά – ένα πανηγυρικό χαρακτήρα, όπως είχαν και  πριν δέκα χρόνια, όταν το 1993 γιορτάστηκαν από την τότε δημοτική αρχή τα 90 χρόνια ελεύθερης Καβάλας.

Ωστόσο πέρα από τον πανηγυρικό χαρακτήρα, τους χορούς και τα τραγούδια, η επέτειος αυτή, όπως και κάθε επέτειος εξάλλου, είναι μια πολύ καλή αφορμή για σκέψεις, για στοχασμό για το που βρίσκεται η πόλη και που πάει. Η Καβάλα εδώ και 20 χρόνια βιώνει μια εκτεταμένη αποβιομηχανοποίηση που την έχει οδηγήσει στο σημείο να έχει χάσει ένα κλάδο που την στήριξε για πολλές δεκαετίες, από την άλλη δεν μπόρεσε όμως και στο κομμάτι των υπηρεσιών να αναπτυχτεί τόσο που να κάνει την διαφορά, έμεινε σε ένα μικρομεσαίο επίπεδο με περιορισμένη εμβέλεια, γεγονός που της στέρησε ακόμη και αυτό που είχε, δηλαδή τον περιφερειακό χαρακτήρα, ως πόλη. Ακόμη και οι πόλεις που θα μπορούσαν να λειτουργούν συμπληρωματικά προς την οικονομία της, δηλαδή Ελευθερούπολη, Χρυσούπολη και Λιμένας είναι στραμμένες προς άλλα κέντρα. Ουσιαστικά όμως και η ίδια η Καβάλα δορυφοποιείται σε σχέση με άλλα κέντρα.

Αυτό συνέβαλε  - περισσότερο από άλλες πόλεις της χώρας – στο να βιώνει σήμερα τόσο έντονα τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Η κρίση είναι γενικό φαινόμενο, για όλη τη χώρα και για ολόκληρο το δυτικό ημισφαίριο δεν εμφανίζεται όμως παντού με την ίδια ένταση. Στο εσωτερικό της χώρας υπάρχουν εκείνες οι «νησίδες» που τα προβλήματα δεν είναι τόσα πολλά και τόσο έντονα όσο στην Καβάλα. Τι διαφορετικό έχουν αυτοί οι τόποι; Έχουν πολλά διαφορετικά, όπως τοπική συνείδηση, γνώση των δυνατοτήτων του τόπου και τις οποίες έχουν αξιοποιήσει και φυσικά άξιους ανθρώπους στα κρίσιμα σημεία των αποφάσεων. Τίποτε δεν είναι θέμα τύχης, για όλα υπάρχει μια αιτία.

Ας μην επεκταθούμε όμως προς το παρών περισσότερο, καθώς πιστεύουμε ότι προσεχώς θα επανέλθουμε για αναλυτικότερη παρουσίαση των σκέψεων. Προς το παρών εκεί που θέλουμε να σταθούμε είναι το γεγονός ότι το αναδρομικό βλέμμα που θα ρίξουμε στο παρελθόν μας εξαρτάται από το προδρομικό, από το πώς βλέπουμε την πόλη μας και ευρύτερα την περιοχή μας τα επόμενα εκατό χρόνια. Αν βλέπουμε την Καβάλα ως μια περιφερειακή μητρόπολη θα αντλήσουμε διαφορετικά στοιχεία του παρελθόντος απ’ ότι αν την βλέπουμε σαν μια παραθαλάσσια κωμόπολη  που προσφέρεται απλά για μια ευχάριστη διαμονή.