18 Σημεία –
απορίες και διερωτήσεις που (δεν) περιμένουν απάντηση
1)
Με ποια ιδιότητα παρέστη στην Στρογγυλή Τράπεζα Λήξης
του διεθνούς Συνεδρίου «Οι δρόμοι του Καπνού», η οποία έφερε τον τίτλο «Το
Αρχειακό Υλικό ως επιστημονικό αγαθό» ο (και συνεισηγητής στο συνέδριο) Γιάννης
Βύζικας; Δίπλα στο όνομά του αναγράφεται «Institute of Social Movements». Ο Γιάννης Βύζικας
είναι πτυχιούχος Κτηνιατρικής, συνταξιούχος του ΟΤΕ. Διετέλεσε δε Πρόεδρος του
Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Καβάλας (Ε.Υ.Κ) επί σειράν ετών και θα μπορούσε
(βλέπε και αμέσως επόμενο Σημείο) να θεωρηθεί υπεύθυνος για την απώλεια και
καταστροφή μέρους του θρυλικού του αρχείου, από το οποίο χρησιμοποίησε πλούσιο
υλικό στο βιβλίο του Χρονικό των
Εργατικών Αγώνων, έκδοση Δημοτικού Μουσείου Καβάλας, Καβάλα 1994 (ISBN 9780008564100). Ακόμη, ο
Γιάννης Βύζικας, με την ιδιότητα του μέλους του Δ.Σ. του Αρχείου Ιστορίας
Συνδικάτων (ΑΡ.ΙΣΤΟ.Σ), συμπεριέλαβε στο βιβλίο 1918 – 1998: 80 χρόνια αγώνες, συνέκδοση ΓΣΕΕ και ΑΡ.ΙΣΤΟ.Σ, Καβάλα
1998, μεγάλη ποσότητα από το ίδιο υλικό, προερχόμενο πάντοτε από το αρχείο του
ΕΥΚ.
2)
Επαγγελματίας φωτογράφος της Καβάλας εντόπισε (σε
κάδους απορριμμάτων) και διέσωσε πλούσιο φωτογραφικό υλικό από εκδηλώσεις
Σωματείων που ανήκαν στο Ε.Υ.Κ. Καβάλας ή και της Διοίκησης του Κέντρου. Άραγε,
ήταν Πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Καβάλας ο Γιάννης Βύζικας όταν
έγινε η απόρριψη του υλικού (με αφορμή εργασίες ανακαίνισης του κτιρίου);
Γνωρίζει κάτι ο Γιάννης Βύζικας επ’ αυτού του θέματος και του χρησιμοποιηθέντος
«τρόπου διάσωσης και διαχείρισης αρχείων»;
3)
Ποια αρχεία διαχειρίστηκε το καταργηθέν τυπικώς (έχει
ενσωματωθεί τώρα πια στη «Δημωφέλεια», Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Καβάλας)
Μουσείο Καπνού του Δήμου Καβάλας; Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
4)
Πώς προσκτήθηκαν αυτά τα αρχεία; Υπάρχουν στο Μουσείο
Καπνού του Δήμου Καβάλας δημόσια αρχεία; Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
5)
Συντάχθηκαν Πρωτόκολλα Παράδοσης και Παραλαβής; Δόθηκαν
(εκτός από τιμητικές διακρίσεις) αντίγραφα από αυτά τα Πρωτόκολλα στους δωρητές
και στους – τυχόν υπάρξαντες ως δωρητές/παραχωρητές- φορείς (όχι φυσικά
πρόσωπα, αλλά σύλλογοι, καταργηθείσες υπηρεσίες κλπ); Γνωρίζει σχετικά ο
Γιάννης Βύζικας;
6)
Έγινε ποτέ καταγραφή του αποκείμενου αρχειακού υλικού;
Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
7)
Ποιος ανέλαβε την καταγραφή, καταχώριση σε βάσεις
δεδομένων και ψηφιακοποίηση του προσκτηθέντος υλικού; Ποιο λογισμικό
χρησιμοποιήθηκε; Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
8)
Ενημερώθηκαν τα (ΓΑΚ) Γενικά Αρχεία του Κράτους (τόσο
τα ΓΑΚ – Αρχεία Νομού Καβάλας όσο και η Κεντρική Υπηρεσία απευθείας) για τις
προσκτήσεις; Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
9)
Υπήρξε από το ΔΣ -με πρωτοβουλία του Γιάννη Βύζικα-
σχεδόν ομόφωνη (μοναδική -εξ όσων γνωρίζω...- αρνητική ψήφος ήταν αυτή του
Κυριάκου Λυκουρίνου, τότε μέλους του ΔΣ του Μουσείου Καπνού του Δήμου Καβάλας
και από το 1993 μέχρι σήμερα Προϊσταμένου του Παραρτήματος Καβάλας των Γενικών
Αρχείων του Κράτους) να μην δίνεται πρόσβαση σε ΚΑΝΕΝΑΝ ερευνητή στο αρχειακό
υλικό του Μουσείου Καπνού του Δήμου Καβάλας; Άραγε αυτό ίσχυσε και στην
περίπτωση του τρίτομου προαναφερθέντος βιβλίου του Γιάννη Βύζικα;
10) Πώς εργάσθηκε το προσωπικό σε σχέση με τα
εφαρμοζόμενα από σοβαρές αρχειακές υπηρεσίες (όπως τα ΓΑΚ) Διεθνή Αρχειακά
Πρότυπα Περιγραφής; Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
11) Πώς δόθηκαν (αν δόθηκαν) μέρος ή σύνολο
δημοσίων αρχείων ή βιβλιακού υλικού στο Μουσείο Καπνού του Δήμου Καβάλας;
Υπάρχει σχετική αλληλογραφία; Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
12) Παρακρατήθηκε παράνομα το βιβλιακό και
αρχειακό υλικό του καταργηθέντος Παραρτήματος Καβάλας του Εθνικού Οργανισμού
Καπνού; Γνωρίζει κάτι ο Γιάννης Βύζικας;
13) Τηρούνταν Βιβλία Πρωτοκόλλων Παράδοσης και
Παραλαβής και (κυρίως) Βιβλία – Μητρώα Εισαχθέντος Αρχειακού Υλικού; Γνωρίζει
σχετικά ο Γιάννης Βύζικας;
14) Πώς
προσέκτησε (αν συνέβη κάτι τέτοιο)
αρχειακό υλικό το Ινστιτούτο Κοινωνικών Κινημάτων και Καπνού; Γνωρίζει σχετικά
ο Γιάννης Βύζικας;
15) Γιατί δεν απαντήθηκαν ΠΟΤΕ (όσο εννοείται
υπήρχε αυτοτελώς το Μουσείο Καπνού του Δήμου Καβάλας και ο Γιάννης Βύζικας ήταν
Πρόεδρος του Δ.Σ.) όσα αναγράφονται στο συνημμένο έγγραφο – καταγγελία
διακεκριμένων επιστημόνων από πολλά ΑΕΙ της Ελλάδας και του εξωτερικού, που
αποτέλεσε (ήταν αναρτημένη και στο Διαδίκτυο, αλλά αντέγραψα το κείμενο από τη
ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ της 11-7-2009) καταγγελία του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας
του ΑΠΘ; Αληθεύουν όσα αναφέρονται σε επανειλημμένα δημοσιεύματα της εφημερίδας
ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ Καβάλας (ένα εξ αυτών στο φύλλο της 7-4-2011) περί περιφρόνησης αποφάσεων
του Συνηγόρου του Πολίτη (5 τον αριθμό); Γνωρίζει σχετικά ο Γιάννης Βύζικας,
τότε Πρόεδρος του Μουσείου Καπνού του Δήμου Καβάλας;
16) Μήπως ήταν απαραίτητο να λείψει ο Γιάννης
Βύζικας από τη διοίκηση του Μουσείου Καπνού του Δήμου Καβάλας -μόνον βέβαια
μετά την τυπική του κατάργηση όπως ήδη αναφέρθηκε- για να προωθηθεί η σοβαρή
επιστημονική αξιοποίηση των αρχειακών και βιβλιακών συλλογών του Μουσείου
Καπνού του Δήμου Καβάλας; Πληροφορίες αναφέρουν πως το διάδοχο διοικητικό σχήμα
κάλεσε υποψήφια διδάκτορα του ΑΠΘ να πάρει ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ υλικό που της είναι
απαραίτητο για την ολοκλήρωση της διδακτορικής της διατριβής…)
17) Χρησιμοποιήθηκε (αν αληθεύει ό,τι αναγράφεται
σε δεκάδες σελίδες του βιβλίου) φωτογραφικό, αρχειακό και βιβλιακό υλικό από το
αρχείο του Μουσείου Καπνού στην τρίτομη έκδοση του Ινστιτούτου Κοινωνικών
Κινημάτων και Καπνού Καβάλα, η Μέκκα του Καπνού–έργο του Γιάννη Βύζικα,
πρώτου και συνεχώς μέχρι πρότινος Προέδρου του Μουσείου Καπνού του Δήμου
Καβάλας και νυν Προέδρου του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Κοινωνικών Κινημάτων και Καπνού;
Υπήρξε αίτηση παραχώρησης και έγγραφη άδεια χρήσης αυτού; Γνωρίζει σχετικά ο
Γιάννης Βύζικας;
18) Γιατί στην ιστοσελίδα http://www.ikkik.gr/e-shop
(όπου μπορεί κανείς να παραγγείλει το ογκώδες, βαρύ και ιδιότυπα εκτυπωθέν
τρίτομο πόνημα του Γιάννη Βύζικα, όπου με μια πρώτη ματιά εντοπίζονται αρκετά τυπογραφικά λάθη..)
εμφανίζεται ακόμη (τελευταία επίσκεψη στις 7/7/2013) ο Γιάννης Βύζικας ως
Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου Καπνού
του Δήμου Καβάλας; Μήπως αποτελεί ύψιστο αλλά ταυτόχρονα και χειρίστης
ποιότητας δείγμα σαρκασμού απέναντι σε κάθε έννοια σοβαρής προσέγγισης της
αρχειονομίας και της διαχείρισης αρχείων η διατύπωση (copy-paste από την ίδια ιστοσελίδα) πως «τα
χρήματα από τις πωλήσεις των βιβλίων θα διατεθούν για τη στήριξη και ανάδειξη
του έργου του Μουσείου Καπνού Δήμου Καβάλας, καθώς και την ψηφιοποίηση του
αρχειακού του υλικού»;
Νίκος Ε.
Καραγιαννακίδης
ιστορικός,
υποψήφιος διδάκτωρ Ιστορίας,
μέλος της
Ελληνικής Αρχειακής Εταιρείας,
επί δεκαετία
(1-9-2000 μέχρι 31-8-2010)
αποσπασμένος από
την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
στα Γενικά
Αρχεία του Κράτους – Αρχεία Νομού Καβάλας.
Ο συγγραφέας
αυτού του κειμένου μπορεί να προσεγγιστεί στο
nikhistor@gmail.com