Ένα από τα πιο ισχυρά πρόσωπα - σύμβολα της ελληνικής μυθολογίας, είναι ο Οδυσσέας, πόσα δεν έχουν γραφτεί για το μεγάλο του ταξίδι και την επιστροφή του στην Ιθάκη. Από ερμηνείες της αλληγορικής διάστασης του μύθου μέχρι και ποιήματα, με κορυφαίο βέβαια αυτό του Κ. Καβάφη. Τι είναι όμως αυτό που κάνει αυτό το μύθο να αντέχει τόσο πολύ στο χρόνος; Τι είναι αυτό που κάνει ακόμη και σήμερα τους Έλληνες να ακολουθήσουν το δρόμο του Οδυσσέα;
Ο Οδυσσέας ήταν ένας κοσμοπολίτης του καιρού του, ταξίδεψε από ανάγκη αλλά το απόλαυσε αυτό το ταξίδι και διδάχθηκε πάρα πολλά, γι’ αυτό και όταν γύρισε στο σπίτι του ήταν πολύ πιο σοφός απ’ ότι όταν έφυγε. Συνάμα όμως πέρα από κοσμοπολίτης, ήταν και πατριώτης, αφού το αίσθημα του νόστου ήταν τόσο δυνατό που όσο μακριά και να πήγε, όσο καλές στιγμές και αν έζησε, πάντα είχε στο μυαλό του να γυρίσει πίσω. Το ίδιο συνέβη και με τους πιο σύγχρονους που αποφάσισαν να ακολουθήσουν τα βήματα του Οδυσσέα, πολλοί έφυγαν από αυτό το τόπο αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, πάντα είχαν την Ελλάδα στην καρδιά τους, αλλά σχεδόν ποτέ δεν γύρισαν πίσω, παρά μόνο για διακοπές.
Να γυρίσουν να κάνουν τι; Να δουλέψουν; Να προσφέρουν; Να θυσιαστούν; Για ποιόν; Για ένα κράτος που έκανε ότι μπορούσε για να τους διώξει; Έχει σκεφτεί κανείς πως θα ήταν η Ελλάδα αν όλοι αυτοί οι πετυχημένοι επιχειρηματίες και επιστήμονες δεν είχαν φύγει; Μπορεί να υποστηρίξει κάποιος ότι αν δεν είχαν φύγει δεν θα ήταν ούτε καν επιτυχημένοι… Ενδεχομένως, αλλά το ίδιο δυνατά μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι αν είχαν μείνει ίσως να ήταν πιο δυνατή η φωνή αυτών που δεν άντεχαν την μιζέρια και την υποβάθμιση, οπότε οι αναγκαίες ανατροπές να είχαν έρθει πιο νωρίς και όχι κατ΄ ανάγκη μέσα από μια βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση αλλά μέσα από ένα μελετημένο σχέδιο. Τα πράγματα φτάνουν σε κρίση όταν οι άνθρωποι ολιγορούν να πάρουν αποφάσεις.
Τα σημειώνουμε αυτά σήμερα καθώς καθημερινά πληθαίνουν οι φωνές, κύρια των νέων ανθρώπων που θέλουν να φύγουν. Έχει σκεφτεί κανείς το τι θα συμβεί σε 15 – 20 χρόνια αν αυτή τη στιγμή φύγουν τα πιο ανήσυχα και δραστήρια μυαλά στο εξωτερικό; Μια χώρα σε οικονομική – κοινωνική κρίση, η οποία μαστίζεται από την υπογεννητικότητα και από την εισβολή κατά χιλιάδων λαθρομεταναστών; Θα καταντήσει, πάρα πολύ γρήγορα να είναι τόπος μόνο για συνταξιούχους και τους απόκληρους αυτού του πλανήτη.
Αυτό που βιώνουμε σήμερα υπό την ασφυκτική πίεση της κρίσης δεν είναι μόνο η αποδόμηση του αστικού κράτους , έτσι όπως διαμορφώθηκε από την Συνθήκη της Λωζάννης και μετά καθώς και την διακυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου, αλλά η εξαφάνιση κάθε προϋπόθεσης ανάταξης μέσα από την κρίση. Αν απουσιάζουν τα υποκείμενα της δράσης, ποιοι θα αναλάβουν το παραγωγικό έργο της ανασυγκρότησης; Ποιοι θα ανατρέψουν την σημερινή κατάσταση πραγμάτων και ποιοι θα εκφράσουν την νέα πολιτική τάξη που έχει ανάγκη η κοινωνία ώστε να κάνει, έστω ένα βήμα μπροστά;