Πέμπτη 3 Μαρτίου 2011

Το κουτσομπολιό και η διαφθορά


Δεν είναι καινούργιο φαινόμενο το κουτσομπολιό, απεναντίας είναι ιδιαίτερα παλιό, ωστόσο όσο και αν άντεξε στο χρόνο ποτέ δεν κατάφερε να αλλάξει κατηγορία, πάντα το βρίσκαμε μεταξύ των αρνητικών χαρακτηριστικών μια κοινότητας ή μιας ομάδας ατόμων.

Το κουτσομπολιό λοιπόν είναι έννοια συμπληρωματική αρνητικών εκφάνσεων μιας κοινωνίας, όπως είναι για παράδειγμα η κρατική διαφθορά, το ρουσφέτι, η ανοργανωσιά, η ατιμωρησία κ.λπ. είναι λοιπόν όλα αυτά που πιέζουν την κοινωνία να μείνει καθηλωμένη εκεί που είναι και να μην μπορεί να κοιτάξει μπροστά, όπου μπροστά είναι κάθε κατάσταση που προάγει και δημιουργεί νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά για μια κοινότητα. Το κουτσομπολιό είναι έννοια και χαρακτηριστικό της παθητικότητας και του περιθωρίου, της μερικής θεώρησης και της ανακύκλωσης άχρηστων υλικών. Με λίγα λόγια είναι μια ατελέσφορη κατάσταση γιατί από αυτό απουσιάζει η συστηματική, η τεκμηρίωση και η απόδειξη. Είναι πολύ απλά λόγια που μπορούν να ανακυκλώνονται, να διαδίδονται στο διηνεκές. Δεν εμπλουτίζουν και δεν βελτιώνουν μια κοινωνία γιατί δεν είναι ικανά να δημιουργήσουν ούτε δράση αλλά ούτε και αντίδραση. Όσο πιο αιχμηρά είναι, όσο πιο απίθανα τα βρίσκει κανείς τόσο πιο εύκολα αναπαράγονται. Είναι μια σκιά που επί της ουσίας δεν μπορεί να την αγγίξει κανείς, αλλά ούτε και είναι εύκολο να τα διαψεύσει. Τα κουτσομπολιά τέλος είναι σε θέση να προσφέρουν συγκίνηση, να διασκεδάσουν, να εξάψουν την φαντασία, να δώσουν περιεχόμενο σε συζητήσεις, ακόμη και σε ζωές ανθρώπων.

Το κουτσομπολιό γεννάει την αδράνεια, μια κοινωνία όμως που βρίσκεται σε κρίση δεν έχει ανάγκη αυτό. Έχει ανάγκη την λυτρωτική δράση, έχει ανάγκη το άνοιγμα προς το μέλλον, το οποίο μπορεί να το εγγυηθεί μόνο μια κοινωνία συλλογικότητας με κανόνες συμπεριφοράς και λειτουργίας και τιμωρίες για τους παραβάτες. Τι συμβαίνει εδώ και ένα χρόνο – τουλάχιστον – στην χώρα μας;
Υπάρχει ένας καταιγισμός πληροφοριών για σκάνδαλα, για ρεμούλες, για διαφθορά, για φαγοπότια και υπεξαιρέσεις. Είναι σε εξέλιξη μια τεράστια συζήτηση για δεκάδες σκάνδαλα η οποία προσφέρει υλικό για μεγάλο μέρος των καθημερινών συζητήσεων, ωστόσο είναι μια κουβέντα που δεν οδηγεί σε αποτέλεσμα. Ακούμε για ρεμούλες στους εξοπλισμούς, για τα φαγοπότια με το ιατρικό και φαρμακευτικό υλικό, για την διαφθορά των δημοσίων λειτουργών, ακούμε για τους μεγάλους φοροφυγάδες, ακούμε για τις απάτες των πολιτικών και πολλά άλλα. Τι δεν ακούμε;

Δεν ακούμε ούτε για μια υπόθεση να καταλήγει κάπου, σε ένα σημείο όπου θα μπει μια τελεία. Κάποια πρόσωπα να λογοδοτήσουν στην δικαιοσύνη, κάποιες καταστάσεις να ξηλωθούν και να εξυγιανθούν. Αντί να γίνουμε μάρτυρες διαδικασιών κάθαρσης γινόμαστε και εμείς – μέσω της αναπαραγωγής – συμμέτοχοι σε ένα μεγάλο κουτσομπολιό, δηλαδή μια διαδικασία άγονη, ατελέσφορη και αναποτελεσματική, η οποία σε τελική ανάλυση αντί να φωτίσει συσκοτίζει. Είναι ανάγκη σε κάθε υπόθεση να δημοσιοποιούνται τόσες πολλές λεπτομέρειες, για το πώς έγινε η απάτη; Τους πολίτες ένα πράγμα τους ενδιαφέρει αν απονεμήθηκε δικαιοσύνη. Γι’ αυτό το ζήτημα όμως δεν μιλάει κανείς, όλα χάνονται στις λεπτομέρειες.