Πέμπτη 3 Μαρτίου 2011

Η ρωγμή


Και ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι η διαφθορά είναι σαν την λερναία ύδρα, γι’ αυτό και μια μάχη εναντίον της φαντάζει μάταιη, δεν ξέρει κανείς από πού να πιάσει για να αρχίσει και που να συνεχίσει. Αυτή είναι η αλήθεια, όποια πέτρα και να σηκώσουμε σε αυτόν τον έρμο τόπο θα συναντήσουμε δείγματα διαφθοράς. Το αξιοσημείωτο με την διαφθορά είναι ότι δεν αποτελείται από ένα άθροισμα μεμονωμένων χαρακτηριστικών αλλά είναι ένα απόλυτο σύμπλεγμα ανθρώπων και εξουσιών όπου εν τέλει αυτό εξασφαλίζει και την ατιμωρησία των ενόχων.
 Τα τελευταία και δραματικότερα χρόνια η διαφθορά και κάθε τι φθηνό και χυδαίο έγινε πρότυπο συμπεριφοράς, ως αποτέλεσμα μιας αναζήτησης νέων προτύπων τα οποία θα έρχονταν σε ρήξη με την παλαιά τάξη πραγμάτων. Εκείνο όμως που δεν είχαμε αντιληφθεί τότε ήταν ότι ενώ ήταν εύκολο να πέσουν τα παλιά είδωλα, δεν ήμασταν σε θέση να αξιολογήσουμε τα νέα. Με συνέπεια να μην κατανοήσουμε ότι άλλο είναι να βρίσκει κανείς αληθινό πλούτο στο τετριμμένο και το ασήμαντο και άλλο να εξυψώνεις σε θέσφατο το χυδαίο και το φθηνό. Γι’ αυτό ενώ νοιώσαμε ηδονή, καταστρέφοντας την παλαιά τάξη πραγμάτων, αναθεματίζοντας το συνηθισμένο και επαναλαμβανόμενο, δεν αντιληφθήκαμε ότι το πέρασμα από μια ξεπερασμένη τάξη στο χάος της αταξίας δεν ήταν η μοναδική επιλογή που υπήρχε. Αυτό άρχισε να γίνεται κατανοητό τα τελευταία μόνο χρόνια όταν αρχίσαμε να εισπράττουμε την «υπεραξία» που δημιούργησε η αύξηση της αταξίας. Η μανία μας έφτασε μέχρι του σημείου να εξορίσουμε από την καθημερινή ζωή την προσδοκία μιας ανώτερης ύπαρξης, να απορρίψουμε ακόμη και ως έννοια την μεταφυσική, ως ένα δείγμα της βεβαιότητάς μας σε ένα μηχανιστικό, απόλυτα ελεγχόμενο σύστημα που ανταμείβει τους ικανούς και τους έξυπνους στη βάση ενός απροσδιόριστου συστήματος μιας νέας ηθικής.

Μαζί με όλα αυτά χάθηκαν και εκείνοι οι στοχαστές, οι διανοούμενοι οι οποίοι λειτουργώντας ως ελκυστές, οι οποίοι προσέφεραν στην κοινωνία όχι μόνο την υπηρεσία των οδοδεικτών αλλά και της ασφαλιστικής δικλείδας ή καλύτερα εκείνη της βαλβίδας για την δημιουργική εκτόνωσης των κοινωνικών εντάσεων. Έτσι ένα πρωί, σηκώνοντας το σεντόνι δεν αντικρίσαμε μόνο την διαφθορά αγκαλιά με την ανικανότητα, αλλά επί της ουσίας ένα τεράστιο κενό, το οποίο προκαλεί τέτοιο τρόμο που κανείς δεν τολμάει να αναλάβει να το διαχειριστεί.

Τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά επανέρχεται το αίτημα του εκσυγχρονισμού της ελληνικής κοινωνίας, όχι ως ένα ψευδεπίγραφο σύνθημα, αλλά ως μια γνήσια ανάγκη που θα πρέπει να ικανοποιηθεί. Είναι το αίτημα που δεν θα στοχεύει στην αποκαθήλωση των προγόνων και της παράδοσης αλλά στην δημιουργική σύζευξης του αδιανέμητου πλούτου του παρελθόντος μας με τις απαιτητικές ανάγκες του σήμερα. Η αναζήτηση των ιδανικών μορφών δεν είναι άγονη παρελθοντολογία αλλά εκείνοι οι ελκυστές που οφείλουμε να ανακαλύψουμε εξ νέου λόγω απουσίας νέων προτύπων. Η κρίση είναι πολύπλευρη και η ανακύκλωση της συζήτησης για τα ποσοτικά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ατελέσφορη, το θέμα είναι αν μπορούμε να ανακαλύψουμε νέα πρότυπα συμπεριφοράς και τρόπου ζωής, αν ναι τότε έχουμε δημιουργήσει ήδη ένα ρήγμα στην άγονη αναζήτηση.