Όπως έχουμε ξαναγράψει σε αυτή τη στήλη, ακόμη και αν δεν υπήρχε το μνημόνιο έπρεπε να το είχαμε συντάξει ως μια λύση εθνικής σωτηρίας, χωρίς όμως τους επαχθείς όρους που περιλαμβάνει αυτό της τρόικας. Κι αυτό γιατί η διαφθορά και η σπατάλη είχε ξεπεράσει κάθε λογική. Ωστόσο ένα τέτοιο σχέδιο ανατροπής κατεστημένων λογικών και πρακτικών δεν προϋποθέτει απλά μια συμφωνία αλλά και μια νέα πρακτική.
Σήμερα που έχουν κλείσει οι στρόφιγγες και το χρήμα έχει γίνει σπάνιο, μειώνεται ραγδαία η διαφθορά. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί έχει αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας των υποκειμένων αλλά γιατί δεν υπάρχει «πρώτη ύλη». Είναι σαν να έχεις ένα βάλτο και αντί να κυνηγάς τα κουνούπια στεγνώσεις από νερό το έλος οπότε και τα κουνούπια εξαφανίζονται. Αυτό όμως δεν μπορεί να αποδώσει μακροπρόθεσμα καθώς όταν ένα σύστημα έχει εθιστεί στη διαφθορά, μόλις φανεί εκ νέου χρήμα, θα υποτροπιάσει και πάλι. Ουσιαστικά με την λογική του ρετσινόλαδου δεν έχουμε παίδευση του συστήματος σε μια άλλη λειτουργία αλλά υποχρεωτική τιμωρία. Πως όμως μπορεί να γίνει διαφορετικά όσο το πολιτικό σύστημα παραμένει ως έχει;
Δεν γίναμε μέσα σε μια νύχτα μια διεφθαρμένη χώρα, χρειάστηκαν κόποι και «ανθρωποθυσίες» όσων στέκονταν εμπόδιο στον εκμαυλισμό. Τίμια, ικανά και ηθικά στελέχη του δημόσιου τομέα, με διάφορες προφάσεις παραγκωνίστηκαν, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος. Τα ουσιαστικά προσόντα απαξιώθηκαν και αναδείχθηκαν μόνο τα τυπικά, με αποτέλεσμα να χαθεί η αναγκαία ισορροπία.
Σήμερα λοιπόν δεν μπορεί να αποδώσει η λογική του «κλείνουμε τη μύτη και καταπίνουμε το ρετσινόλαδο»! Μόνο αν υπάρξει μια αποκατάσταση όσων διώχθηκαν, δηλαδή να επιστρέψουν από την εξορία οι διωχθέντες από την φαυλοκρατία μπορεί να αλλάξει ο βηματισμός, γιατί μια νέα λειτουργία έχει ανάγκη και νέα πρότυπα. Που αλλού θα βρεθούν αυτά τα πρότυπα; Ουσιαστικά χρειάζεται να γίνει ένας «επαναπατρισμός» όσων βρέθηκαν στην εξορία λόγω της ακεραιότητας του χαρακτήρας τους. Η απάντηση στα λαμόγια δεν μπορεί να είναι μόνο η παραδειγματική τους τιμωρία αλλά και η αποκατάσταση των εξορισθέντων. Ποιο πολιτικό κόμμα έχει την τόλμη να μιλήσει γι’ αυτά, αφού κινδυνεύει να έρθει σε σύγκρουση με τον κύριο κορμό του στελεχιακού του δυναμικού; Αυτό το γεγονός ωστόσο, δηλαδή η επιστροφή των εξόριστων, είναι εκείνο που θα σηματοδοτήσει και τη νέα μεταπολίτευση.
Κι όπως μας έλεγε ένας φίλος στην Ελλάδα ουσιαστικά υπάρχουν δυο κόμματα, το ένα είναι των τίμιων και νοικοκυραίων και το άλλο των λαμόγιων, ανεξαρτήτως χρώματος.
Το μεγάλο θέμα που πρέπει να επιλύσουμε είναι να αποφασίσουμε σε ποιο από τα δύο κόμματα θα δώσουμε την διαχείριση στην μετά χρεωκοπία εποχή. Αυτό ουσιαστικά θα είναι το κρίσιμο μέγεθος που θα δηλώνει ένα νέο ξεκίνημα.