Μας έλεγε τοπικός παράγοντας που έτυχε να ταξιδέψει πέρσι το
Ισραήλ ότι εντυπωσιάστηκε όταν επισκέφτηκε το νέο λιμάνι της Χάιφα. Εκείνο που
του έκανε εντύπωση ήταν ότι αν και νέο το λιμάνι, η κατασκευή του ξεκίνησε μετά
το 2.000 έσφυζε από ζωή, οπότε η απορία του ήταν για το πώς ήταν δυνατόν να
έχει προσελκύσει τόσο γρήγορα εμπορική κίνηση;
Η απάντηση που έλαβε από τους ισραηλινούς επισήμους, όταν
διατύπωσε τον προβληματισμό του, ήταν ότι όταν ελήφθη η απόφαση για την
κατασκευή του νέου λιμανιού, καθορίστηκε και ένα χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής
του, οπότε με βάση αυτό κάποιοι ανέλαβαν να το πλασάρουν και να βρουν πελάτες
καθ’ όσον χρόνο κρατούσαν οι εργασίες. Έτσι όταν έφτασε η ώρα να λειτουργήσει
το νέο λιμάνι της πόλης, ήδη είχαν κλειστεί τόσες συμφωνίες που το αναδεικνύουν
σήμερα στο μεγαλύτερο διαμετακομιστικό σταθμό εμποροκιβωτίων για μεταφορά αυτοκινήτων
που οδεύουν προς τις αγορές της Ευρώπης…
Να έρθουμε τώρα στα καθ’ ημάς, κάνοντας ένα μεγάλο ταξίδι
στο χρόνο, αλλά όχι και τόσο μεγάλο στον τόπο. Θα μεταφερθούμε στην ανατολική
πλευρά των εκβολών του Νέστου, στα αρχαία Άβδηρα. Για τους αρχαίους αβδηρίτες
κυκλοφορούσαν στην αρχαιότητα πάρα πολλά ανέκδοτα, το πιο διάσημο από αυτά ήταν
εκείνο που μιλούσε για την μεγάλη μαρμάρινη βρύση. Για όσους δεν θυμούνται το
ανέκδοτο θα αναφέρουμε ότι οι κάτοικοι της πόλης αποφάσισαν να κατασκευάσουν
ένα υδραγωγείο που κατέληγε σε μια μεγάλη βρύση, μαρμάρινη, στο κέντρο της
πόλης. Για το σκοπό αυτό έκαναν έρανο μάζεψαν ένα μεγάλο ποσό χρημάτων με το
οποίο κατασκεύασαν τον αγωγό του νερού και την πλούσια σε μάρμαρο βρύση. Όταν
τελείωσε το έργο, διαπίστωσαν ότι δεν είχαν φροντίσει να βρουν νερό για να
τρέχει η βρύση, ενώ τα χρήματα τους είχαν τελειώσει και δεν μπορούσαν να
πληρώσουν για να βρουν πηγή, έτσι έμειναν με μια μεγάλη και λαμπρή βρύση χωρίς
νερό, για να θυμίζει στους αιώνες που καταλήγει όποιος ενδιαφέρεται μόνο για
την επίδειξη και όχι για την ουσία. Η κατάσταση αυτή ονομάστηκε «αβδηριτισμός»
και αν υπάρχει μια λέξη για να χαρακτηρίσει κανείς το «κατασκευαστικό» θαύμα
των τελευταίων 20 χρόνων στην Ελλάδα είναι αυτό. Ξοδέψαμε δισεκατομμύρια ευρώ
για δρόμους, λιμάνια, αεροδρόμια, αθλητικά κέντρα και πολλά άλλα, όμως δεν
φροντίσαμε να υπάρχει και εκείνη η κίνηση για να μπορούν να συντηρηθούν και να
είναι τουλάχιστον οικονομικά βιώσιμα. Ό,τι κατασκευάστηκε σε αυτά τα χρόνια ήταν
μέρος ενός πολιτικού παιχνιδιού για εκλογικά κέρδη και εύκολο πλουτισμό.
Δεν χρειάζεται να πάτε μακριά για να βρείτε δείγματα «αβδηριτισμού»,
κοιτάξτε το νέο λιμάνι της Καβάλας, το
αεροδρόμιο, το σε εκθεσιακό κέντρο στην Ν. Καρβάλη, το ΒΙΟΠΑ, το κλειστό
κολυμβητήριο, τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης που κατασκευάστηκαν και δεν
λειτούργησαν ποτέ… Αν υπάρχει κάτι ως κέρδος σε όλα αυτά, είναι ότι
αποδεικνύεται η ευθεία γραμμή που συνδέει εμάς τους νεοέλληνες με την αστεία
πλευρά των αρχαίων ημών προγόνων.
Θεόδωρος Α. Σπανέλης
