Τα παλιρροϊκά ρεύματα της κρίσης μας έχουν απομακρύνει από τις βεβαιότητες των προηγούμενων χρόνων και όσο εντείνονται τα προβλήματα μας αναγκάζουν να ξαναδούμε τι έχουμε για να κάνουμε μια νέα αρχή. Πριν κάνουμε όμως το πρώτο βήμα οφείλουμε, ως άτομα και ως κοινωνία να δούμε που είμαστε σήμερα, μετά το σοκ της κρίσης και πως θέλουμε να ζήσουμε στο μέλλον.
Αν ξεκαθαρίσουμε αυτό στο μυαλό μας, έχουμε ως δεύτερο καθήκον να εκτιμήσουμε απ’ αυτά που έχουμε, το τι είναι χρήσιμο για να το έχουμε στη νέα πορεία και τι είναι άχρηστο για να το πετάξουμε, όχι κατ΄ ανάγκη στα σκουπίδια, αλλά να το παραχώσουμε στη γη ή σε μια αποθήκη για μελλοντική χρήση.
‘Ένα από αυτά που έχουμε, ως προίκα, πέρα από την ομορφιά του τόπου που ζούμε, είναι η Ιστορία. Η Ιστορία αρχίζει με κάτι που είχες και έχασες ή με κάτι που έχεις να θυμάσαι, με ένα παρελθόν. Αυτό το παρελθόν οφείλουμε να το ανακαλέσουμε, όχι απλά ως μια διαδικασία που δημιουργεί νοητική ευχαρίστηση, αλλά ως ένα εργαλείο χρήσιμο. Το αναδρομικό βλέμμα που θα ρίξουμε στο παρελθόν καθορίζεται από το τι θέλουμε να δούμε – να ζήσουμε στο μέλλον.
Κάθε παρελθούσα στιγμή είναι σαν τα πεφταστέρια, διαγράφουν μια πορεία, σκορπάνε την αστερόσκονη στο διάβα τους και στην συνέχεια χάνονται για πάντα. Εκεί έρχεται η μνήμη, ατομική ή συλλογική να συλλέξει την αστερόσκονη που έπεσε στη γη και να την κάνει χρυσάφι, υλικό πολύτιμο και αναλλοίωτο στο χρόνο. Είναι μια διαδικασία που αξίζει πολλά και δεν κοστίζει τίποτα. Με λίγα λόγια οφείλουμε να συλλέξουμε από το παρελθόν ότι αξίζει να το κάνουμε παρόν και με αυτό να οικοδομήσουμε το μέλλον. Το παρελθόν είναι νεκρό όσο το αγνοούμε, η δική μας βούληση, η επιλογή και η πράξη μπορεί να το αναστήσει και να γίνει χρήσιμο και παραγωγικό κι αυτό όχι μόνο με την στενή οικονομική έννοια του όρου, αλλά και γενικότερα με την έννοια της σμίλευσης της μορφής στα ίδια μας τα πρόσωπα και κατ’ επέκταση στο πρόσωπο της κοινωνία που την απαρτίζουμε όλοι μας.
Η ελληνική κοινωνία είναι μια κοινότητα ζώντων και τεθνεώτων, αφού όλοι μας λίγο πολύ κουβαλάμε τους προγόνους μας, ας εντάξουμε λοιπόν σε αυτό το σύνολο και τους απογόνους μας με πράξεις που θα αποδεικνύουνε στο ιστορικό του μέλλοντος ότι δράσαμε έχοντας τους στη σκέψη μας.
