Αν μη τι άλλο ήταν ανοησία να πιστεύουμε ότι οι
«ευτυχισμένες» ημέρες της ευδαιμονίας θα ήταν παντοτινές. Από τα βιβλικά χρόνια,
μας έρχεται η ιστορία με το όνειρο του Φαραώ που του το ερμήνευσε ο Μωυσής,
λέγοντας του για επτά χρόνια ευφορίας και αμέσως μετά επτά χρόνια ακαρπίας και
πείνας. Έτσι είναι η ζωή και όπως αναφέρει ο Εκκλησιαστής υπάρχει ο καιρός που
σπέρνεις και ο καιρός που θερίζεις, ο καιρός που χτίζεις και ο καιρός που
γκρεμίζεις, ο καιρός που αποταμιεύεις και ο καιρός που ξοδεύεις. Μαζί με τις
χαρές θα έρθουν και οι λύπες, μαζί με τα γλέντια και οι στεναχώριες. Όλα θα
έρθουν και όλα θα περάσουν, σημασία έχει τι μένει.
Κι αυτό που πιστεύουμε που μένει είναι τελικά ο τρόπος που
διαχειρίζεται κανείς τόσο την αφθονία, όσο και την έλλειψη. Βρισκόμαστε στην
καρδιά της κρίσης, αυτό από μόνο ίσως να μην σημαίνει και τίποτα. Το σημαντικό
είναι το πώς την διαχειριζόμαστε. Για παράδειγμα έχουμε το παράδειγμα των
Ισλανδών όπου εκεί ο πολιτικός κόσμος δεν προέταξε το συμφέρον των δανειστών
αλλά της κοινωνίας, έκανε την επιλογή να υπερασπιστεί το δικαίωμα των πολιτών
στην ζωή και δεν τους άφησε να γίνουν βορά στα αδηφάγα δόντια των τραπεζών.
Πολύ περισσότερο εκείνη η κυβέρνηση δεν ξεπούλησε εθνική κυριαρχία, δεν
εκχώρησε εθνικό πλούτο δεν υπονόμευσε το αύριο τη χώρας.
Ερχόμαστε τώρα στα καθ’ ημάς, με γνώμονα την διαπίστωση ότι ποτέ η μία περίπτωση δεν είναι ίδια με
την άλλη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κοινά σημεία. Το πρώτο κοινό
σημείο είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις είχαμε μια οικονομικού χαρακτήρα
κρίση που ξεκίνησε από την κρίση χρέους προς τις τράπεζες, η μεγάλη διαφορά
είναι ότι στην Ισλανδία είχαμε ένα σοβαρό οικονομικό πρόβλημα και τίποτα
περισσότερο. Εδώ έχουμε αυτό το πρόβλημα, ως καμβά, επάνω στον οποίον υφαίνεται
κρίση εμπιστοσύνης στον πολιτικό σύστημα, κρίση αξιών και πολιτισμού, αλλά και
ένα τεράστιο πρόβλημα αυτογνωσίας που διατρέχεται από ένα βαθύ αίσθημα
μειονεξίας που εκδηλώνεται σαν μια αφόρητη δουλικότητα ή σαν μια ανεξήγητη
επαναστατικότητα.
Όταν ξέσπασε η κρίση στην Ισλανδία οι κάτοικοι της χώρας
γνώριζαν ποιος έφταιγε και ποιος έπρεπε να πληρώσει, εδώ τα πράγματα είναι τόσο
νεφελώδη και ασαφή που είτε φταις, είτε όχι, είσαι μέρος του προβλήματος. Ο
πολιτικός κόσμος, και γενικότερα οι ταγοί, αντί να σταθούν στο ύψος των
περιστάσεων αναλώθηκαν πως θα δημιουργήσουν συνενόχους λοιδορώντας τους πάντες.
Τα περιθώρια να βγούμε από την κρίση καλύτεροι και μέσα από
ήπιες διαδικασίες στενεύουν. Ο χειμώνας που φεύγει ήταν δύσκολος, ανυπόφορος
αλλά και προάγγελος του χειμώνα που θα ακολουθήσει μετά από ένα σύντομο
καλοκαίρι ανασύνταξης. Μέρος αυτής της ανασύνταξης θα πρέπει να είναι και η
υπέρβαση του υπό κατάρρευση πολιτικού συστήματος όχι όμως μέσα από κομματικά
σχήματα όπως του Φώτη Κουβέλη ή του Πάνου Καμμένου που θα λειτουργήσουν ως
βαλβίδες εκτόνωσης των ΠΑΣΟΚ – ΝΔ αντίστοιχα, αλλά από φορείς μιας άλλης
θεώρησης των πραγμάτων.
