Για 559 χρόνια η σημερινή ημέρα παραμένει ιδιαίτερη, γεμάτη
συναισθηματική φόρτιση, αλλά όχι αφορμή για προβληματισμό και εξαγωγή χρήσιμων
συμπερασμάτων. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την ημέρα της Άλωσης της
Κωνσταντινούπολης και έχουν γραφτεί πάρα πολύ θρήνοι, είναι
όμως εξαιρετικά
λιγοστές εκείνες οι ψυχρές, αντικειμενικές εκτιμήσεις για το τι έφτασε τα
πράγματα σε αυτό το τραγικό σημείο. Να ξεκαθαρίσουμε ότι σαφώς και ήταν θέμα
νομοτέλειας το τέλος της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, το θέμα δεν είναι
εκεί, αλλά στο πώς έφτασε σε αυτό το τραγικό τέλος και το ποια ήταν η διάδοχη
κατάσταση. Γιατί δεν κατέστη δυνατόν η χιλιόχρονη αυτοκρατορία – με την
πνευματική και πολιτική προίκα που είχε -
να μετεξελιχθεί σε ένα μια νέα κρατική οντότητα η οποία θα κρατούσε τα
θετικά και θα απέβαλε τα αρνητικά της πρότερης μορφής;
Οι εσωτερικές τριβές και ο διχασμός που αναπτύχτηκε τα
τελευταία χρόνια στο εσωτερικό της άρχουσας τάξης, οδήγησε την αυτοκρατορία να
χάσει τον οικουμενικό της χαρακτήρα ως μια πνευματική, πολιτιστική και
διπλωματική δύναμη. Αυτό είναι το συμπέρασμα, όπως μπορεί να διατυπωθεί μέσα σε
λίγες λέξεις. Η λέξη κλειδί είναι η «Οικουμενικότητα», από εκεί και μετά ο
πολιτικός διχασμός και οι εμφύλιες συγκρούσεις, η αντίθεση -ενωτικοί και
ανθενωτικοί- ήσαν η πολιτική και θρησκευτική έκφραση μια καταρρέουσας
κατάστασης.
Η μόνη λύση που υπάρχει και δεν επιδέχεται καμία αμφιβολία
ότι είναι η σωστή, είναι να ξανακερδίσουμε ως Ελληνισμός αυτό που χάσαμε στο
όνομα ενός μίζερου, φτωχού και άθλιου εθνικού – αθηναϊκού κράτους, δηλαδή την οικουμενικότητα. Η νέα
μεγάλη ιδέα είναι η ΑΟΖ, η οποία θα μας επαναφέρει στον φυσικό μας χώρο, αυτό
της Μεσογείου και θα μας αναγκάσει να πορευτούμε με όρους εξωστρέφειας –
περισσότερα επ’ αυτού σε επόμενο σημείωμα -, ωστόσο με το υφιστάμενο πολιτικό
προσωπικό, «παλιό» και «νέο» και με την λογική που διέπει το πολιτικό σύστημα
δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε καλύτερη τύχη, από αυτήν που μας επιφυλάσσει το
μνημόνιο.
Ο διχασμός που καλλιεργούν, η εσωτερικές τριβές και όλο το
επικοινωνιακό σόου που ξετυλίγεται καθημερινά στους δέκτες μας, είναι απλά η
διαχείριση μιας μίζερης, αδιέξοδης και χρεωκοπημένης κατάστασης, ώστε να
επιβιώνουν.