Από μικρός άκουγα στις κουβέντες των μεγαλυτέρων που έλεγαν
ότι «κάνε το καλό και ρίξτο στο γιαλό» και πάντα είχαν την απορία γιατί όταν
κάνουμε μια καλή πράξη θα πρέπει να την ρίχνουμε στο γιαλό; Όσο και αν έψαχνα
δεν μπορούσα να βρω μια απάντηση το τι νόημα είχε αυτή η προτροπή, αφού θα
μπορούσε κάποιος να κάνει απλά το καλό και να μην χρειαστεί να «επιβαρύνει» την
θάλασσα και με κάτι επιπλέον, ας ήταν και το καλό, αυτό που θα έριχνε…
Επίσης να θυμίσουμε ότι και άλλη φορά έχουμε αναφερθεί στην
έννοια του «ανατολικού καπιταλισμού» και στην προσφορά προς τον άνθρωπο όσων
των υπηρέτησαν με την συνέπεια που προσδιόριζαν οι κοινωνικές νόρμες εκείνης
της εποχής. Το πλαίσιο λειτουργίς του καθορίζοντα από ένα αξιακό σύστημα που δεν
αγνοούσε την έννοια του κέρδους αλλά ποτέ δεν επέτρεπε αυτό να γίνει
αυτοσκοπός. Αυτό το σύστημα γέννησε και τους μεγάλους ευεργέτες από τον Βαρβάκη,
τον Τοσίτσα και τον Ζάπα μέχρι τον Ευφραίμογλου. Ιδιαίτερα ο τελευταίος ο
Λάζαρος Ευφραίμογλου ήταν (καθώς χθες απεβίωσε από ανακοπή καρδιάς στα 81 του
χρόνια ο δημιουργός και πρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού)ίσως, αν όχι
ο τελευταίος, σίγουρα από τους τελευταίους εκπροσώπους αυτού του πολιτισμού.
Ο Λάζαρος Εφραίμογλου με μια εντυπωσιακή πορεία στην
ελληνική οικονομία, ξεκίνησε την καρριέρα του έχοντας, εξαιρετικές σπουδές (Πτυχιούχος
(μετά Tιμών) του Πανεπιστημίου Leeds (Μεγάλη Βρετανία) στα Οικονομικά και
Kλωστοϋφαντουργικά) και μια οικογενειακή παράδοση
που την έφεραν οι γονείς του
από την Σπάρτη της Πισιδίας, στην Μ. Ασία. Επέλεξε να ζήσει τα τελευταία χρόνια
της ζωής του δημιουργώντας το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, με σημαντική προσφορά
υλικού, με την χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, από την καταγραφή και την
ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού…
Οι χορηγίες των επιχειρήσεων σε διάφορες δράσεις ήταν κάτι
συνηθισμένο τα τελευταία χρόνια μέχρι που ενέσκηψε η κρίση, δράσεις όπως αυτή
που περιγράφουμε δεν έχει καμία σχέση με αυτό το άθλημα, γιατί προϋποθέτει
αφοσίωση και προσφορά σώματος και ψυχής. Κάτι που ενώ το χρειαζόμαστε όλο και
περισσότερο, συγχρόνως γίνεται όλο και πιο σπάνιο. Ίσως κάποιοι σκεπτικιστές να
πούνε ότι το έκανε για να υπηρετήσει την ματαιοδοξία του, ακόμη και έτσι να
είναι το αποτέλεσμα και η προσφορά είναι πολύ μεγαλύτερου μεγέθους από το πιο
ταπεινό κίνητρο.
Μιλώντας πρόσφατα με θυμόσοφο συμπολίτη μας, που έχει ζήσει
πολλά στη ζωή του, το έφερε έτσι η κουβέντα που μου έλυσε την απορία που είχα
από παιδί: «Η ζωή είναι σαν την θάλασσα» μου είπε, «αν της πετάξεις σκουπίδια,
σκουπίδια θα σου γυρίσει πίσω, αν της πετάξεις χρυσάφι, χρυσάφι θα σου γυρίσει
πίσω…». Κατάλαβα ότι το «καλό» είναι το «χρυσάφι» που πρέπει να το πετάμε στην θάλασσα,
γιατί αυτό θα μας επιστρέψει κάποια στιγμή, ακόμη και αν αυτό γίνει με
καθυστέρηση!
Θεόδωρος Α. Σπανέλης
