Τον Ιούνιο αναμένεται να
κοινοποιηθεί από την Κοινοπραξία εκμετάλλευσης του κοιτάσματος φυσικού αερίου
Σαχ Ντενίζ ΙΙ του Αζερμπαϊτζάν, η επιλογή για τον αγωγό που θα μεταφέρει το
Αζέρικο αέριο στην Ευρώπη. Η επιλογή θα γίνει ανάμεσα, αφενός μεν στον αγωγό TAP, που διασχίζει
οριζόντια τη Βόρεια Ελλάδα, «ανεβαίνει» στην Αλβανία και από εκεί περνάει στην
Ιταλία και αφετέρου στον αγωγό Ναμπούκο που ακολουθεί άλλη διαδρομή στις χώρες
της Κεντρικής Ευρώπης και καταλήγει στην Αυστρία.
Η επιλογή της
κοινοπραξίας του Αζερμπαϊτζάν είναι βεβαίως σημαντική για τη χώρα μας, ωστόσο,
ανεξάρτητα από την απόφαση, φαίνεται ότι έχουν δρομολογηθεί οι κινήσεις που
καθιστούν τη Βόρεια Ελλάδα, ένα κρίσιμο διαμετακομιστικό κέντρο στον τομέα του
φυσικού αερίου, η προοπτική του οποίου επηρεάζει την ευρύτερη αγορά των
Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Συνδέεται δε, σε δεύτερο επίπεδο, με
την ανακάλυψη κοιτασμάτων αερίου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο (Ισραήλ, Κύπρος
και – πιθανόν – Ελλάδα) και με την ανάγκη το αέριο αυτό να οδηγηθεί στις αγορές
της Ευρώπης.
Η Βόρεια Ελλάδα
προορίζεται να διαδραματίσει ρόλο «υποδοχέα» του αερίου από διάφορες πηγές και
χώρες και «διαμετακομιστή» του αερίου προς τις καταναλώτριες χώρες. Πρακτικά,
να φτάνει αέριο μέσω αγωγών από Αζερμπαϊτζάν, Μέση Ανατολή, Ανατολική Μεσόγειο,
ακόμα και Ρωσία στην περίπτωση που «ξεπαγώσει» το νότιο σκέλος του south stream, αλλά και
υγροποιημένο αέριο από τη Βόρεια Αφρική ή την Ανατολική Μεσόγειο. Η προώθηση
αερίου προς την Ευρώπη μπορεί να γίνεται μέσω Ιταλίας ή μέσω Βουλγαρίας προς τα
Ανατολικά Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν
είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εντάξει στα προωθούμενα έργα
«κοινού ενδιαφέροντος», δηλαδή στα έργα που αποτελούν κοινές ενεργειακές
υποδομές και διευκολύνουν την ενοποίηση της αγοράς, τους αγωγούς IGI και IGB.
Ο ελληνοβουλγαρικός
αγωγός διπλής ροής, ο IGB, για τον οποίο η τελική επενδυτική απόφαση σχετικά με την έναρξη
κατασκευής του αναμένεται να ληφθεί εντός του έτους, συγκεντρώνει όλα τα
χαρακτηριστικά που ανταποκρίνονται στην ευρωπαϊκή στρατηγική και
εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό
διασύνδεσης των αγωγών φυσικού αερίου Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής
Ευρώπης.
Ο IGI, το δεύτερο έργο
«κοινού ενδιαφέροντος» της Ε.Ε., ο αγωγός δηλαδή που έχει σχεδιαστεί να
διατρέχει τη Βόρεια Ελλάδα και από τη Θεσπρωτία να περνάει στην Ιταλία,
αποτελεί ένα σημαντικό διασυνοριακό project για το οποίο οι αποφάσεις θα συναρτηθούν με τις
υπόλοιπες εξελίξεις.
Ιδιαίτερη σημασία στον
ευρύτερο σχεδιασμό αποκτά ένα τρίτο έργο που έχει χαρακτηρισθεί «κοινού
ενδιαφέροντος» από την Ε.Ε., ο νέος πλωτός σταθμός αποθήκευσης και
επαναεριοποίησης (FSRU) που σχεδιάζει να κατασκευάσει η ΔΕΠΑ στη Βόρεια Ελλάδα. Το έργο αυτό, με
δεδομένο ότι προορίζεται να γίνει στο σημείο διασταύρωσης των δύο σημαντικών
διασυνοριακών έργων, του IGI και του IGB, λειτουργώντας σε συνδυασμό με τους αγωγούς
αυτούς, μπορεί να αποτελέσει ένα σύστημα που θα μπορεί να προμηθεύει με φυσικό
αέριο την ευρύτερη περιοχή από διαφοροποιημένες πηγές και σε σύντομο χρονικό
διάστημα.
Ούτως ή άλλως, η αγορά LNG στην Ευρώπη «βράζει»,
καθώς εκτιμάται πως έως το 2020 το 30% της κατανάλωσης φυσικού αερίου θα
καλύπτεται από την αγορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Με τη δημιουργία
λοιπόν του σταθμού της ΔΕΠΑ στην Καβάλα, ενισχύονται οι υποδομές LNG, ώστε η ευρωπαϊκή
αγορά φυσικού αερίου, η οποία «παραδοσιακά» στηρίζεται στη Ρωσία και στις χώρες
της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, να αποκτήσει εναλλακτικές πηγές
τροφοδοσίας.
Πρωτοβουλίες, άλλωστε,
για την αξιοποίηση του LNG, αναμένονται και από τον ιδιωτικό τομέα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δημιουργία πλωτού τερματικού σταθμού
υγροποιημένου φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης από τον
όμιλο Κοπελούζου.
Προς την ίδια κατεύθυνση,
τέλος, κινούνται και τα σχέδια για δημιουργία υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου
στα εξαντλημένα κοιτάσματα της Νότιας Καβάλας. Τα δικαιώματα για το έργο αυτό
αναμένεται να εκχωρηθούν μέσω του Ταμείου Αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας
του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Η φυσική αυτή αποθήκη αερίου αναμένεται να ενισχύσει,
τόσο την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας, όσο και τη δυνατότητά της να εξάγει
φυσικό αέριο προς την ευρύτερη περιοχή, μέσω Βουλγαρίας και Ιταλίας και να
αναδειχθεί ως περιφερειακός παίκτης της εν λόγω αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση, οι
επιπτώσεις που θα έχει η υλοποίηση των επενδυτικών αυτών σχεδίων για την
οικονομία, τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο – και κυρίως – σε τοπικό επίπεδο στη
Βόρεια Ελλάδα, προβλέπεται να είναι εξαιρετικά θετικές. Τα έργα αυτά, πέραν της
ενεργειακής και γεωπολιτικής σημασίας τους, αποτελούν αναπτυξιακά projects για την ευρύτερη
περιοχή και δημιουργούν προϋποθέσεις για αύξηση της απασχόλησης σε τοπικό
επίπεδο.
Πηγή: energypress.gr/
