Κυκλοφορεί ένα διαφημιστικό βίντεο τουριστικής προβολής (;)
της Ελλάδας στο οποίο δίδονται οδηγίες στους Έλληνες για το πώς πρέπει να
συμπεριφέρονται για να έρθουν ξανά οι ξένοι επισκέπτες… Γιατί όμως φτάσαμε στο
σημείο αυτό, δηλαδή στην χώρα του Ξένιου Δία, όπως μας λέγανε στο σχολείο, να
είμαστε τόσο αφιλόξενοι και τους επισκέπτες να τους βλέπουμε μόνο ως χρήμα,
ματαιώνοντας έτσι την ιδέα της φιλοξενίας;
Αν γυρίσουμε λίγες δεκαετίες πίσω, θα θυμηθούμε ότι κάπου
εκεί, προς τα τέλη της δεκαετίας του ’70, το ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευσης το μόνο
πρόβλημα που έβλεπε στην Ενωμένη Ευρώπη, πέρα από το «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο
συνδικάτο» ήταν ότι με την ένταξή μας «θα γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης».
Τελικά αποδείχθηκε ότι είχε λάθος, γιατί υποτίμησε την ικανότητα του Έλληνα να
προσαρμόζεται σε κάθε κατάσταση, δεν γίναμε τα γκαρσόνια, γίναμε όμως τα πρώτα
λαμόγια της Ευρώπης ή τουλάχιστον καταφέραμε να μας απονείμουν αυτό τον
τίτλο!!! Το πρόβλημα όμως δεν είναι αυτό. Ουσιαστικά σε εκείνο το σύνθημα
βρίσκεται η απαρχή της απαξίωσης ενός επαγγέλματος το οποίο σε μια χώρα που
θέλει να λέγεται τουριστική και φιλόξενη θα έπρεπε να διέπεται από τον απόλυτο
επαγγελματισμό και την συνέπεια. Αντί δηλαδή ο σερβιτόρος να είναι έννοια ταυτισμένη
με τον δούλο, θα έπρεπε να είναι ένα επάγγελμα μόνο για σοβαρούς ανθρώπους που
νοιώθουν ότι δεν είναι υποτακτικοί, αλλά φορείς του θεσμού της φιλοξενίας που
μετράει μερικές χιλιάδες χρόνια ύπαρξης!!!
Η φιλοξενία (ετυμολογία από το φίλος + ξένος) αναφέρεται
στην πράξη της περίθαλψης και φροντίδας ενός ξένου στο σπίτι μας… Ωστόσο αν την
πατρίδα μας δεν τη νοιώθουμε ότι είναι το σπίτι μας, μήπως τα πράγματα είναι
πιο σοβαρά από ότι νομίζουμε; Στην αρχαιοελληνική παράδοση ήταν θεσμός να
υποδέχονται και να περιποιούνται τους ξένους στο σπίτι τους. Πίστευαν ιδιαίτερα
στην ιδέα της φιλοξενίας και την θεωρούσαν ηθικό χρέος και ιερό κανόνα των
θεών. Γι' αυτό και οι ξένοι, ως σταλμένοι από τους θεούς, θεωρούνταν πρόσωπα
ιερά, τιμημένα και σεβαστά. Αυτό πέρασε και στη χριστιανική παράδοση, όπου κάθε ξένος που μας
χτυπάει την πόρτα μπορεί να είναι ο ίδιος ο Ιησούς και έτσι πρέπει να τον
υποδεχόμαστε, σαν να μας χτυπάει την πόρτα ο υιός του Θεού…
Επιπλέον, ο ξένος είναι μια πόρτα με τον έξω κόσμο, μια ιδέα,
μια πληροφορία, κάτι χρήσιμο έχει να σου δώσει… Άρα, για ότι προσφέρεις με
αγάπη στον ξένο, θα στο ανταποδώσει και αυτός με τον τρόπο του, χωρίς όμως να
μπαίνουν αυτά στη ζυγαριά. Αυτό γίνεται πέρα και έξω από κάθε οικονομική
συναλλαγή. Τα χρήματα είναι το δεύτερο και όταν ξέρεις τι είναι αυτό που
προσφέρεις είναι και πιο εύκολο να το κοστολογήσεις. Όταν το κάνεις σαν
αγγαρεία, τότε προσφέρεις λίγα και ζητάς πολλά… Αύριο η συνέχεια!
Θεόδωρος Α. Σπανέλης
