Εδώ και δεκαπέντε χρόνια περίπου, από τις πρώτες ημέρες της εκλογής
του Στάθη Εριφυλίδη, στην θέση του δημάρχου Καβάλας, τέθηκε το ζήτημα της
ανέγερσης μνημείου, για το ολοκαύτωμα των εβραίων της Καβάλας από τους Ναζί.
Παρά το γεγονός ό,τι πέρασαν τόσα χρόνια δεν έγινε ένα σοβαρός δημόσιος
διάλογος σχετικά με αυτό το μνημείο. Η όλη συζήτηση εξαντλήθηκε στα
πήγαινε –
έλα των εκπροσώπων της Ισραηλινής Κοινότητας στον γραφείο του εκάστοτε δημάρχου
προκειμένου να παρακαλάνε για τα αυτονόητα, να ανεγερθεί ένα μνημείο για τους
1.800 συμπολίτες μας που σφαγιάστηκαν στη μία από τις τρείς μεγάλες γενοκτονίες
που αποτελούν τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην διάρκεια του
20ου αιώνα.
Όπως εμείς θέλουμε και προσπαθούμε να στήσουμε μνημεία
κόντρα στη λήθη της εξόντωσης των χιλιάδων Ελλήνων της Μ. Ασίας από την
πολιτική του Κεμάλ, όπως οι Αρμένιοι προσπαθούν και αυτοί ως θύματα της ίδιας
πολιτικής να κρατήσουν ζωντανή την μνήμη της γενοκτονίας τους, έτσι και οι
Ισραηλίτες έχουν το ίδιο δικαίωμα. Και για τις τρείς περιπτώσεις έχουν στηθεί
σε ολόκληρη την Ελλάδα δεκάδες αν όχι εκατοντάδες μνημεία, για να θυμίζουν το
που μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη κτηνωδία, ίσως γι’ αυτό έχουμε, ως Καβάλα, την
ευκαιρία να τιμήσουμε και τις τρείς γενοκτονίες με ένα μνημείο, στο όνομα όλων των
θυμάτων της παραφροσύνης που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος για να υπηρετήσει ένα
σκοπό. Ένα μνημείο στο αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να ζήσει, να στήσουμε
ένα μνημείο όχι θανάτου, αλλά ύμνο στην ζωή. Ένα τέτοιο μνημείο θα τύχει της αποδοχής και της
στήριξης από κάθε πολίτη που εναντιώνεται στον ολοκληρωτισμό και την υποταγή
του ανθρώπου στο φασισμό.
Σε διαφορετική περίπτωση είναι πολύ πιθανό το μνημείο να
γίνει στόχος βανδαλισμών, από κάθε έναν που σε αυτό θα θεωρεί ότι τιμωρεί κάθε
πράξη της κυβέρνησης του Ισραήλ που θα τον βρίσκει αντίθετο. Από την στιγμή που
το μνημείο θα στηθεί σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της πόλης γιατί να μην
είναι ορόσημο ενότητας ενάντια στην επανάληψη ανάλογων γεγονότων και να είναι
απλά ένα κενοτάφιο; Κενοτάφιο εξάλλου υπάρχει μέσα στο εβραϊκό νεκροταφείο, τι
έχει να προσφέρει ένα ακόμη; Νομίζουμε τίποτα, πέρα από το να εξυπηρετήσει την
ματαιοδοξία κάποιων ανθρώπων, δεν προσφέρει τίποτε άλλο. Εμείς όμως δεν θέλουμε
να τιμήσουμε αυτό, αλλά τη θυσία 1.800 ανθρώπων που το «έγκλημα» για το οποίο
τιμωρήθηκαν ήταν η θρησκεία τους!!! Κι
ένα τέτοιο μνημείο οφείλουν να το σέβονται όλοι όσοι θέλουν να λέγονται
άνθρωποι!!! Τι λένε κ. δήμαρχε;
Θεόδωρος Α. Σπανέλης
Αυτό είναι το μνημείο που υπάρχει για τους νεκρούς
καβαλιώτες του ολοκαυτώματος στο εβραϊκό νεκροταφείο της Καβάλας, σχεδιασμένο
και κατασκευασμένο από τον αρχιτέκτονα Χρήστο Μπάτση και το οποίο εγκαινιάστηκε
στις 20-3-1951 , ενώ στο σημείο που φαίνεται στην δεύτερη φωτογραφία είναι αυτό
στο οποίο ο Δήμος Καβάλας θα αναγείρει το δεύτερο μνημείο για τον ίδιο σκοπό,
έργο του γλύπτη Δημοσθένη Σωτηρούδη.
