Η παρουσία των Εβραίων στην περιοχή μας ξεκινάει τουλάχιστον
από την ρωμαϊκή περίοδο, χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι ο Απόστολος
Παύλος ήρθε στους Φιλίππους και συνάντησε Εβραίους, όπως αναφέρεται στις
Γραφές. Η παρουσία τους στην Καβάλα γίνεται πιο έντονη όταν μετά την καταστροφή
της Χριστουπόλεως εποικίζεται και πάλι η πόλη, με το νέο της ό
νομα πια. Η
Καβάλας υποδέχεται τους Εβραίους χαζαρικής καταγωγής που έρχονται επί των
ημερών του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή από την Ουγγαρία, όταν η πόλη
ανακαινίζεται από τον Ιμπραήμ πασά. Από εκεί και πέρα η παρουσία τους είναι
έντονη, δίνοντας ζωή στο εμπόριο της περιοχής και μάλιστα αυξάνει εντυπωσιακά
όταν στα τέλη του 19ου αιώνα άρχισε να διαμορφώνεται εδώ το κέντρο
της καπνεργασίας και του καπνεμπορίου. Απ’ όλους τους ομιλητές στην προχθεσινή
εκδήλωση, η εκτός προγράμματος παρέμβαση του πρώην βουλευτή κ. Γιώργου
Αστεριάδη, ήταν η πιο δυνατή και πιο συγκλονιστική, γιατί δεν μίλησε για τους
ανώνυμους εβραίους, δεν μίλησε με αριθμούς και έγγραφα, αλλά με ονόματα!!! Ο κ.
Αστεριάδης μίλησε για τους δικούς του εβραίους, τους φίλους και συμμαθητές του,
τον Αλμπέρτ, το Σάμη, την Εσθήρ! Μίλησε
για την οικογένεια Μπενβενίστε και το σπίτι τους στην οδό Ομονοίας που
γκρεμίστηκε από τους εργολάβους της αντιπαροχής και από ότι έχει απομείνει
είναι μια τεράστια μανόλια επί του πεζοδρομίου (γι’ αυτό άλλωστε γλύτωσε από
την μπουλντόζα)!
Οι ζωντανές και παραστατικές εικόνες της αφήγησης του κ.
Αστεριάδη, ήταν το καλύτερο μνημόσυνο για του εβραίους της τάξης του, του
εύπορους και ευκατάστατους, τους έμπορους και τους καπνέμπορους, πέρα όμως από
αυτούς υπήρχαν και οι Εβραίοι της βιοπάλης, του μεροκάματου, όπου όπως πολύ
σωστά μας επισήμανε η κ. Ευθυμία Πέγιου, γι’ αυτούς δεν μίλησε κανείς!!! Αυτή
ίσως είναι η μοίρα των φτωχών να χάνονται στα παλιρροϊκά κύματα της ιστορίας
και να λησμονούνται από τους ιστορικούς του μέλλοντος!